Son yıllarda yapılan çalışmalar, geç konuşan çocuklarda iletişim gelişiminin sadece terapi seanslarıyla değil, ev içinde gerçekleşen küçük ve tekrar eden etkileşimlerle önemli ölçüde hızlandığını gösteriyor. Özellikle ebeveynin çocuğun ilgisini takip etmesi, çocuğun baktığı nesneyi adlandırması, ve kısa süreli karşılıklı sözlü-dilsel dönüşümlerin (conversational turns) arttırılması, kelime ve cümle üretiminin güçlenmesinde temel bir rol oynuyor.

2024 yılında yayımlanan bir araştırmada, ebeveynlere yalnızca günlük 10–15 dakikalık etkileşim odaklı yönlendirmeler verildi. Çalışmanın sonunda:

Çocukların ifade edici kelime sayısında belirgin artış,

Ebeveyn-çocuk karşılıklı dönüşümlerde düzenli yükseliş,

Ve en önemlisi, ilerlemenin terapi dışı doğal ortamlarda kendiliğinden sürdüğü gözlemlendi.

Bu bulgular, geç konuşma durumunda “fazla materyal” ya da “fazla tekrar” yerine, çocuğun anlık ilgisini yakalayan, doğal ve kısa etkileşimlerin çok daha etkili olduğuna işaret ediyor.

Ailelere Basit Uygulama Önerileri

Çocuğun neyle ilgilendiğini gözlemleyin ve o nesneyi adlandırın.

Kısa sorular yerine bekleyen bakış + tekrar kullanın.

İletişimi oyunun içinde yürütün, düzeltme yerine model olun.

Günlük sadece 10 dakika “bağlı oyun zamanı” belirlemek bile yeterli olabilir.

Özetle: İletişim gelişimi, “özel anlar”dan çok günlük küçük anların toplamıyla güçlenir.

Kaynak 

Romeo, R. R., Gilkerson, J., Richards, T. L., Rowe, M. L., & Werker, J. F. (2024). Family-based conversational turn interventions support expressive language growth in late-talking toddlers. Journal of Speech, Language, and Hearing Research.